อาณาจักรตามพรลิงค์

อาณาจักรตามพรลิงค์

 ที่ตั้ง
อาณาจักรตามพรลิงค์ถือเป็นแคว้นที่เก่าที่สุดแคว้นหนึ่งบนแหลมมลายู ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นอาณาจักร               นครศรีธรรมราช เป็นอาณาจักรโบราณที่มีมาตั้งแต่ก่อนสมัยพุทธศตวรรษที่ 7  มีศูนย์กลางอยู่ที่นครศรีธรรมราชในปัจจุบัน(อาจจะเป็นบริเวณบ้านท่าเรือ หรือบ้านพระเวียง) อยู่ทางด้านเหนือของอาณาจักรลังกาสุกะ(บริเวณปัตตานี) มีอาณาเขตทางตะวันออก และตะวันตกจรดทะเลอันดามันถึงบริเวณที่เรียกว่าทะเลนอกซึ่งเป็นบริเวณจังหวัดกระบี่ปัจจุบัน

กษัตริย์สำคัญ 
พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช และ พระเจ้าจันทรภาณุศรีธรรมราช

ชื่อเรียกของอาณาจักรตามพรลิงค์

1. ตามพลิงคม หรือ ตมพลิงคม (Tambalingam) เป็นคำเรียกเก่าสุดโดยชาวอินเดีย มีอยู่ในคัมภีร์ ภาษาบาลีชื่อมหานิเทศ ที่กล่าวถึงการเดินทางของนักเผชิญโชคว่าหากต้องการความร่ำรวยก็ให้ไปยังดินแดนเหล่านี้

2. ตามพรลิงค์ (Tambralinga) เป็นคำเรียกเมื่อประมาณพุทธศตวรรษที่ 11

3. มัทธมาลิงคัม (Madamalingam) เป็นคำเรียกในศิลาจารึกของกษัตริย์องค์สำคัญของอินเดียภาคใต้คือพระเจ้าราเชนทรโจฬัะที่ 1 กล่าวถึงชื่อเมืองที่พระองค์ทรงส่งกองทัพเรือไปโจมตีได้แต่เรียกชื่อเพี้ยนไป

4. ตัน-มา-ลิง (Tan – ma – ling) เป็นชื่อที่นักจดหมายเหตุจีนได้เขียนไว้

ศาสนาในอาณาจักรตามพรลิงค์

 1. ศาสนาพราหมณ์ – ฮินดู โดยเฉพาะลัทธิไศวนิกาย (นับถือพระศิวะหรือพระอิศวรเป็นเทพเจ้าสูงสุด) กำหนดอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 11 ถึงประมาณพุทธศตวรรษที่ 13 ศาสนาพราหมณ์ – ฮินดูลัทธิไศวนิกายได้รับการนับถือในอาณาจักรตามพรลิงค์ในระยะแรก ๆ นอกจากนี้ยังพบชิ้นส่วนพระนารายณ์ เทพเจ้าสูงสุดในศาสนาพราหมณ์ – ฮินดูลัทธิไวษณพนิกายด้วย

2. พระพุทธศาสนา นับถือทั้งนิกายหินยานหรือเถรวาท นิกายมหายาน และลัทธิลังกาวงศ์ ในแต่ละช่วงเวลา คือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทนับถือกันมากประมาณพุทธศตวรรษที่ 12  พระพุทธศาสนานิกายมหายานหรืออาจริยวาทนับถือประมาณพุทธศตวรรษที่ 14 ถึงพุทธศตวรรษที่ 18 ส่วนนิกายเถรวาท ลัทธิลังกาวงศ์นับถือหลังจากติดต่อกับลังกาประมาณพุทธศตวรรษที่ 18 จนถึงปัจจุบัน

ที่ตั้งของเมืองหลวง

1.เมืองบ้านท่าเรือ

2.เมืองพระเวียง

3. เมืองนครศรีธรรมราช

 เมืองรอง

 1. เมืองไชยา ตั้งอยู่ถัดลงไปทางด้านใต้ ศูนย์กลางอยู่ที่อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี กำเนิดขึ้นพร้อม ๆ กับเมืองตามพรลิงค์ ในระยะแรกต่างเป็นอิสระไม่ขึ้นต่อกัน แต่บางสมัยเมืองไชยา (ในช่วงที่เป็นศูนย์กลางของอาณาจักรศรีวิชัย) ก็สามารถผนวกตามพรลิงค์อยู่ใต้อำนาจ ต่อมาในยุคหลังเมืองไชยากลับขึ้นกับอาณาจักรตามพรลิงค์ในฐานะเมืองอุปราช และคงจะอยู่ในฐานะดังกล่าวเรื่อยมาจนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

2. เมืองสทิงพระ คือ บริเวณโดยรอบทะเลสาบสงขลา ในท้องที่จังหวัดสงขลาและพัทลุง ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับเมืองนครศรีธรรมราชในสมัยอยุธยา

 ขอขอบคุณข้อมูลจาก : http://www.thaigoodview.com/library/contest2553/type2/social04/04/Page1.html